ELEMENTY TEORII DEFINICJI

21) określenie ("definicja" definicji)

22) dzieje pojęcia definicji (Platon i Arystoteles)

23) wiedzotwórcza (naukotwórcza) rola (funkcja) definicji
- w życiu potocznym
- w naukach empirycznych i formalnych

24) typy definicji
- deiktyczna i werbalne
- nominalna i realna (tzw. definicja klasyczna)
antyesencjalizm K. R. Poppera
- równościowa (normalna), indukcyjna, pseudodefinicje
struktura definicji równościowej: definiendum, definiens, copula
- wyraźna (leksykalna, zakresowa, treściowa) i kontekstowa
- indukcyjna (rekurencyjna)
- pseudodefinicje:
przez abstrakcję
aksjomatyczna (przez postulaty)
warunkowa (niezupełna, cząstkowa, operacyjna, redukcyjna, koordynująca)
ze względu na rolę w budowaniu języka
- sprawozdawcza (analityczna)
- projektująca (syntetyczna)
regulująca
czysto projektująca (perswazyjna)

25) metody urabiania trafnych definicji sprawozdawczych
- definiowanie klasyczne
- metody szczegółowe:
etymologiczna
filologiczna
indukcyjna
intuicyjna

26) granice definiowania
nie daje się definiować:
- terminów wieloznacznych
- terminów pierwotnych
- terminów prostych, nierozkładalnych

27) zabiegi zastępcze względem definiowania:
eksplikacja jako precyzowanie znaczenia wyrażenia (R. Carnap)
struktura: eksplicandum - eksplicans
wskazywanie, omawianie, klasyfikowanie itp.

28) problem prawdziwości definicji

29) typowe błędy definicji
- ogólno-pragmatyczne
użycie definicji niewłaściwego typu
- błędy samej definicji

a) formalne:
niespełnienie warunku niesprzeczności
niespełnienie warunku przekładalności
błędne koło
nieadekwatność treściowa i zakresowa
- błąd przesunięcia kategorialnego

b) pozaformalne
ignotum per ignotum (ignotius)
niedostateczne wyjaśnianie
estetyczne: za długa lub krótka